Tercih yaparken siz de zorlanıyor musunuz? Yaşamda birçok kez tercih yapmak zorunda kalıyoruz. Bu tercihler yaşamımızın bir parçası olduğu gibi sonuçları da hayatımızı doğrudan ve dolaylı olarak etkiliyor.

Psikolog Büşra Kızıltaş, yaptığımız tercihlerin aynı zamanda diğer seçeneklerden vazgeçmeyi de içerdiğini, fakat bu vazgeçiş kaygı, korku, endişe, bilinmezlik, kararsızlık gibi birçok duyguyu içinde barındırdığını belirterek, “Tüm bu duygulara rağmen seçim yapmak ise cesaret istiyor. Olumsuz duyguların belirmesinin sebebi ise yapılabilecek yanlış seçimler, seçimlerin olumsuz sonuçları ve bu olumsuz sonuçlarla baş edememe gibi çarpıtılmış düşüncelerden kaynaklanabiliyor” dedi.

TERCİH: LİSE

“Tercih yapmamızın gerekli olduğu durumlardan biri de lise tercihleri oluyor. Çocukluktan ergenliğe geçiş döneminde çocuğun geleceğini etkileyebileceğini düşündüğümüz bu tercih sürecinde öğrencinin ilgi duyduğu alanlar, yetenekleri, ebeveynlerin, öğretmenlerin bakış açısı, akran tercihleri, sosyal medya gibi birçok değişkenden etkilenebiliyor” diyerek sözlerine devam eden Psikolog Büşra Kızıltaş, “Bu süreçte ebeveynin bakış açısı lisenin daha çok ileride meslek seçimine hazırlaması, maddi getirisi ve güvencesi olan meslekleri seçmeye yöneliktir.

Hayattaki diğer tercihlerde olduğu gibi yapılan her tercihin avantaj ve dezavantajları olacaktır. Seçenekleri değerlendirirken okulun öğrencinin ilgi alanına hitap etmesi, eğitim kadrosunu yeterli olması, okulun var olan imkanları, geleceğe yönelik hedeflere uygun olması vb. birçok alana dikkat edilmelidir. Öğrenci ve ebeveyn bu süreci birlikte yönetmeli gerektiğinde danışmandan destek alınmalıdır. Okul tercihinin sadece anne baba tarafından yapılması çocuğun tercih yapma ve sorumluluk alma ihtimalini düşürecektir. Bu da ileride çocuğun karşılaşacağı olası sorunlarda sorumluluğu ebeveyne aktarmasına yol açacaktır. Okulun statüsü, ismi, akademik başarısı gibi faktörler etkili olmakla beraber sadece bu özelliklere göre seçim yapmak öğrenciye daha uygun olan diğer okulların elenmesine yol açacaktır. Bu da lise sürecinde öğrencinin verimini düşürebilir. Ayrıca ebeveynlerin belli okullara çocuklarını girmeye zorlamaları sınav sürecinde kaygıyı arttıracağı gibi çocuğun o okula gidememesi ihtimalinde çocuk başarısız olduğunu düşünecek ve gideceği okulun olası avantajlarını görmekte zorlanacaktır” ifadelerini kullandı.

DEZAVANTAJLAR AVANTAJA DÖNÜŞEBİLİR

Dezavantajların başarıya dönüştüğü hikayelerin varlığına dikkat çeken Psikolog Büşra Kızıltaş sözlerini şöyle tamamladı: “Özetle tercih yapmak çok boyutlu düşünmeyi gerektirir ebeveynin ve öğretmenlerin rehberliği ile öğrenciler avantaj ve dezavantaj analizi yaparak en uygun seçeneği tercih etmeye çalışmalıdır. Yapılan tercihler her zaman riskleri barındıracaktır fakat olası dezavantajlarda dahi başarılı olan öğrenciler vardır. Bunun tam tersi de mevcuttur. Uygun olmayan tercihlerde dahi çıkış yolları, alternatif diğer yollar bulunabilir. Yeter ki birçok durumun telafi edileceğini unutmayalım.”