Anadolu’ya Orta Asya’dan gelen Türklerin ilk duraklarından biri Sivas’ın Divriği ilçesinde bulunan Çiğdemli köyüydü. Bu köyün eski adı Tuğut’tu ve mimarisi çok özeldi. Seyahatname adlı kitabında Evliya Çelebi, bu köyü “150 evli, bahçeli, güzel bir köy” diye anlatmıştı. Köy, Sivas Valiliği sayesinde SİT bölgesi oldu ve korunmaya başlandı.
Evliya Çelebi’nin kitabında bahsettiği köyde yaklaşık 150 ev var. Bu evlerin mimarisi çok ilginç ve dikkat çekici. Köydeki evlerin bin yıllık olduğu sanılıyor. Evler birbirine bitişik ve Mardin evlerine benziyor. Evlerin arasında tüneller ve köprüler var. Bazı evlerin altında da mahzenlere giden tüneller var.
Köyün dar sokakları, taş duvarları, tavan süslemeleri ve eski taş döşemeleri Orta Çağ filmlerindeki gibi görünüyor. Evlerin düzenli mimarisi de bugünkü mimarlar için çok değerli bir örnek. Köyün ilk yerleşimcileri Romalılar olduğu düşünülüyor. Türkler ise yaklaşık 800 yıl önce buraya gelmişler. Köydeki binaların 300 ila 400 yıllık olduğu tahmin ediliyor.
Musa Demir
SİVAS merkez'e bağlı Başı büyük köyünde, bir hafta önce YILKI mühendislik yapı turizm adında bir şirket, kalsit maden ocağı işletmek için köy arazi yollarında çalışma başlattı.Bu çalışmaları köy sakinleri olarak, arazide çalışma olunca öğrenmiş bulunmaktayız. Söz konusu taş oacağının çalışma yapacakları yer. Köyümüzün tarım arazilerinin olduğu ve köy yer altı su kaynaklarımızın bulunduğu bir bölge. Burada yapılacak madencilik faaliyetlerinde ortaya çıkacak maden tozlarından oradaki çıkan harfiyatlardan ve patlatmalardan dolayı, köy yollarımız, arazi yollarımız, ekili tarım arazilerimiz ,hayvanlarımızın otlatma alanları ve yer altı su kaynaklarımız büyük zarar görecektir. Maden şirketinin ruhsatında ÇED GEREKLİ DEĞİLDİR, kararının iptal edilmesini ve bu süreçte biz köylüler olarak ne gibi bir yol izlememiz gerekmektedir. Söz konusu maden şirketinin çalışma adresi komşu köyümüz olan Onbaşılar köyü görünmekte olup, çalışmalar için, bizim arazi yollarımız kullanılmak isteniyor. Hala hazırda köyümüzde taş ocakları zaten var. Bu taş ocaklarından dolayıda köyümüzün arazisi büyük oranda tahrip edildi.hayvanlarımızın otlatma alanları zarar gördü, bölgedeki su kaynaklarımız tahrip edildi. Şimdi yeni bir şirket köyümüzün diğer verimli tarım arazisi olan, hayvanlarımızın otladığı ve köy içme sularımızın gelmiş olduğu bölgede çalışma yaparak,bu alanlarıda kullanılmaz hale dönüştürecektir. Biz köylüler olarak bu çalışmaların durdurulmasını talep ediyoruz. Gereğinin yapılmasını arz ederim.
Köyün şimdiki adı ne?