Selçuklu Döneminin Anıtsal Eseri 

Çifte Minareli Medrese, Anadolu Selçuklu döneminin en görkemli ve en çok tahrip edilmiş yapılarından biridir. Sivas ve Erzurum’da bulunan iki medrese, aynı adı taşımalarına rağmen farklı tarihlerde ve farklı kişiler tarafından yaptırılmıştır. Bu yazıda, Sivas’taki Çifte Minareli Medrese’nin tarihi, mimarisi ve süslemeleri hakkında bilgi vereceğiz. 

Medresenin Tarihi ve Yapımcısı 

Sivas’taki Çifte Minareli Medrese, İlhanlılar döneminde, vezir Sahip Şemseddin Muhammed Cüveyni tarafından 1271 yılında yaptırılmıştır. Cüveyni, Moğol İmparatoru Hülagü Han’ın kardeşi ve İlhanlı hükümdarı Abaka Han’ın damadıdır. Aynı zamanda, İranlı tarihçi ve yazar Cüveyni’nin de kardeşidir. Cüveyni, İlhanlılar’ın Anadolu’yu fethetmesinde önemli rol oynamış ve Sivas’ı başkent yapmıştır. Medresenin yapımı, Cüveyni’nin Sivas valiliği sırasında gerçekleşmiştir. 

Medresenin Mimarisi ve Planı 

Çifte Minareli Medrese, Anadolu’da yapılmış en büyük medreselerden biridir. 38x48 metre boyutlarında bir alanı kaplar. İki katlı, dört eyvanlı ve açık avlulu bir plana sahiptir. Avlunun etrafında, öğrenci ve öğretmen odaları yer alır. Girişin batısındaki kare mekan, mescid olarak kullanılmıştır. Güneydeki ana eyvanla birleşen, altında mumyalığı bulunan kümbet, Anadolu’da çağdaşları arasındaki en büyük türbe olma özelliğine sahiptir. Kümbetin gövdesi on iki köşeli olup, dıştan külah, içten kubbe ile örtülüdür. Köşelerde yivli yarım kuleler vardır. 

Medresenin Süslemeleri ve Minareleri 

Çifte Minareli Medrese’nin en dikkat çekici özelliği, taş süslemeli ve iki minareli taç kapısıdır. Taç kapı, Anadolu’nun en yüksek taç kapısıdır. Taş süslemelerde, bitkisel ve geometrik motifler kullanılmıştır. Palmet, rumi, yaprak, kartal, yılan ve hayat ağacı gibi motifler görülmektedir. Taç kapının iki yanında yükselen minareler, tuğla ve sırlı tuğla ile örülmüştür. Minarelerde turkuaz rengiyle dikkat çeken panonun içinde Arapça “Allah” yazmaktadır. Minarelerin boyu 26 metredir.