Ali Baba Camii, Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup, 1714 yılında minber eklenerek cami haline getirilmiş, 1785 yılında ise bir minare eklenmiştir.
Tescilli bir taşınmaz kültür varlığı olan Ali Baba Camii'nin ön ve arka bahçelerinde çok sayıda mezar bulunmaktadır.
Sivaslı ünlü şeyhlerden Ali Baba ve ailesi, caminin son cemaat mahallindeki türbede yatmaktadır.
Ali Baba Camii haziresindeki mezarlar, caminin kuzey, güney ve batı çeşitliliğine genişletilebilir. Kuzeydeki mezarlar, Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından camiyle birlikte restore edilmiş, ancak onarım sırasında bazı mezar taşlarının yazılı kısımları betonla kaplanmıştır. Caminin kıble ve batı kısımlarındaki mezarlar ise onarıma tabi tutulmamıştır.
Caminin kurucusu Ali Baba ve mezarları, caminin son cemaati bulunmaktadır.
Bu mezarları temsilen tahtadan yapılmış sandukalar yerleştirilmiştir. Hazirelerde genellikle mülk sahibi ve onun soyundan gelenler, sosyal uygulamaları yüksek olan kişiler tanımlanmaktadır.
Ali Baba Camii haziresinde de benzer bir durum söz konusudur; tarikat şeyhleri, askeriye mensupları ve özellikle Dağıstan'dan gelen bilinen bir aile dört ferdi burada tanımlanmıştır.
Mezar taşlarından tespit edilebildiği kadarıyla hazirede Büyük Ali Baba, onun oğlu Küçük Ali Baba, eski Sivas milletvekillerinden Kazancızâde Mehmed Emin Edib Efendi, Dağıstan valilerinden Nuh, onun kızı Saniye Hanım, eşi Zekariya Han Oğlu Mir Yahya, Dağıstanlı Ali Edhem Han, Tahir, Es- Seyyid Es-Şeyh İsmail Efendi, Şeyh Hüseyin ve diğer önemli şahsiyetler yatmaktadır.
Fatih Sultan Mehmet, Ali Baba Camii ve tüm mezarların korunması ve onarımıyla ilgili bir ferman yayınlanmıştır. Bu fermanda, cami ve kırılma hazirelerinin gelecek nesillere aktarılmasının önemi vurgulanıyor. Bu, Osmanlı'nın tarihi ve kültürel mirasının değerini yansıtan önemli bir belgedir.
Ben ki İstanbul Fatifi Abd-i aciz Fatih Sultan Mehmet, bizatihi alın terimle kazanmış olduğum akcelerimle satın aldığın Istanbul un Taşlık meokjinde käin ma lumu'l-hudut olan 136 bab dükkanımı aşağıdaki şartlar muvacchesinde valf- sanih eylerim Söyle ki: "Bu gayri menkulâtımdan elde olunacak nemalarla İstanbul'un her sokağına ikiser kisi tayin egledim.
Bunlar ki, ellerinde bir kap içerisinde kireç kires tozu ve kömür külu oltuğu halde günün belirli saatlerinde bu sokakları gezeler. Bu sokaklara tükürenlerin tükürükleri üzerine bu tozu dõkeler ki yevmiye 20'ser akçe alsınlar, ayrıca 10 cerrah, 10 tabip ve 3 de yara sarıcı tayin ve nasbeyledim.
Bunlar ki ayın belli gunlerinde İstanbul'a çıkalar bila-istisna her kapun vuralar ve o evde hasta olup olmadığım soralar, var ise ve şifası orada mümkün ise şifayab olalar. Değil ise kendilerinden hiçbir karşılık beklemeksizin hastanelere kaldırılarak orada salah bulduralar.
Maazallah herhangi bir gıda maddesi bukrant do vaki olabilir. Böyle bir hal karşısında bırakınış oldugum 100 silah ehli erbaba verile.
Buntar ki hayvanat rahisingenin yumurtada veya yavruda olmadığı stratarda Balkanlara çıkıp arlanabilir ki zinhar hastalarınızı gulasız bırakmayalar.
Ayrıca külliyemde bina ve insa eylediğim imarethanede şehit ve sühedanın harimleri ve Medine i Istanbul fukarası yemek yiyeler. Ancak yemek yemeye veya almaya bizatihi kendüleri gelmeyüp yemekleri gunesin loş bir karanlığında ve kimse görmeden kapalı kaplar içerisinde evlerine götürüle."
Ali Baba Camii, vezir Rüstem Paşa'nın hocası Ali Baba tarafından kayıtlı olarak planlı olarak yaptırılmıştır. Son cemaat yeri ahşaptır ve daha sonra yapılmıştır. Caminin çatısı çift eğimli ahşap yapılı, iç mekanda iki ayrı bölmeli iki kubbe bulunmaktadır. Bu kubbeler, pandantiflerle geçiş sağlanan yayvan bir yapıya sahiptir ve kalem işleriyle doludur. Cami, her cephesinde ikişer pencere ile aydınlatılmakta olup, pencerelerin genişliği 1.30 metredir ve demir ağlarla korunmaktadır. Mihrap nişinin üst kısmı mukarnaslıdır. Caminin taş minaresi tek şerefelidir. Ali Baba'nın mezarı caminin avlusunda yer almaktadır.
1962-1963 yıllarında onarılan cami, son olarak 2005 yılında ise Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Bu onarım sırasında sonradan eklenmiş olan son cemaat mahalli kaldırılmış, beden duvarları yenilenmiş ve çevre düzenlemesi yapılabilen kuzey hazire ıslah edilmiştir. Ayrıca, caminin son cemaat bölümü altında önceden bilinmeyen mezarlar ortaya çıkarılmış ve bu mezarların üstü düzenlenerek koruma altına alınmıştır.
Boyutları 19.50 x 10.85 metre olan Ali Baba Camii, aynı adı taşıyan mahallede bulunmaktadır. Caminin iç yapısı, iki ayrı mekan üzerinde iki kubbeli olup, kayıtlı bir bütünlük sağlar.
Bülten Haber
Tescilli bir taşınmaz kültür varlığı olan Ali Baba Camii'nin ön ve arka bahçelerinde çok sayıda mezar bulunmaktadır.
Sivaslı ünlü şeyhlerden Ali Baba ve ailesi, caminin son cemaat mahallindeki türbede yatmaktadır.
Ali Baba Camii haziresindeki mezarlar, caminin kuzey, güney ve batı çeşitliliğine genişletilebilir. Kuzeydeki mezarlar, Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından camiyle birlikte restore edilmiş, ancak onarım sırasında bazı mezar taşlarının yazılı kısımları betonla kaplanmıştır. Caminin kıble ve batı kısımlarındaki mezarlar ise onarıma tabi tutulmamıştır.
Caminin kurucusu Ali Baba ve mezarları, caminin son cemaati bulunmaktadır.
Bu mezarları temsilen tahtadan yapılmış sandukalar yerleştirilmiştir. Hazirelerde genellikle mülk sahibi ve onun soyundan gelenler, sosyal uygulamaları yüksek olan kişiler tanımlanmaktadır.
Ali Baba Camii haziresinde de benzer bir durum söz konusudur; tarikat şeyhleri, askeriye mensupları ve özellikle Dağıstan'dan gelen bilinen bir aile dört ferdi burada tanımlanmıştır.
Mezar taşlarından tespit edilebildiği kadarıyla hazirede Büyük Ali Baba, onun oğlu Küçük Ali Baba, eski Sivas milletvekillerinden Kazancızâde Mehmed Emin Edib Efendi, Dağıstan valilerinden Nuh, onun kızı Saniye Hanım, eşi Zekariya Han Oğlu Mir Yahya, Dağıstanlı Ali Edhem Han, Tahir, Es- Seyyid Es-Şeyh İsmail Efendi, Şeyh Hüseyin ve diğer önemli şahsiyetler yatmaktadır.
Fatih Sultan Mehmet'in Fermanı
Fatih Sultan Mehmet, Ali Baba Camii ve tüm mezarların korunması ve onarımıyla ilgili bir ferman yayınlanmıştır. Bu fermanda, cami ve kırılma hazirelerinin gelecek nesillere aktarılmasının önemi vurgulanıyor. Bu, Osmanlı'nın tarihi ve kültürel mirasının değerini yansıtan önemli bir belgedir.
Fatih'in Tababetle ve Çevreyle ilgili Fermanı
Bunlar ki, ellerinde bir kap içerisinde kireç kires tozu ve kömür külu oltuğu halde günün belirli saatlerinde bu sokakları gezeler. Bu sokaklara tükürenlerin tükürükleri üzerine bu tozu dõkeler ki yevmiye 20'ser akçe alsınlar, ayrıca 10 cerrah, 10 tabip ve 3 de yara sarıcı tayin ve nasbeyledim.
Bunlar ki ayın belli gunlerinde İstanbul'a çıkalar bila-istisna her kapun vuralar ve o evde hasta olup olmadığım soralar, var ise ve şifası orada mümkün ise şifayab olalar. Değil ise kendilerinden hiçbir karşılık beklemeksizin hastanelere kaldırılarak orada salah bulduralar.
Maazallah herhangi bir gıda maddesi bukrant do vaki olabilir. Böyle bir hal karşısında bırakınış oldugum 100 silah ehli erbaba verile.
Buntar ki hayvanat rahisingenin yumurtada veya yavruda olmadığı stratarda Balkanlara çıkıp arlanabilir ki zinhar hastalarınızı gulasız bırakmayalar.
Ayrıca külliyemde bina ve insa eylediğim imarethanede şehit ve sühedanın harimleri ve Medine i Istanbul fukarası yemek yiyeler. Ancak yemek yemeye veya almaya bizatihi kendüleri gelmeyüp yemekleri gunesin loş bir karanlığında ve kimse görmeden kapalı kaplar içerisinde evlerine götürüle."
Ali Baba Camii, vezir Rüstem Paşa'nın hocası Ali Baba tarafından kayıtlı olarak planlı olarak yaptırılmıştır. Son cemaat yeri ahşaptır ve daha sonra yapılmıştır. Caminin çatısı çift eğimli ahşap yapılı, iç mekanda iki ayrı bölmeli iki kubbe bulunmaktadır. Bu kubbeler, pandantiflerle geçiş sağlanan yayvan bir yapıya sahiptir ve kalem işleriyle doludur. Cami, her cephesinde ikişer pencere ile aydınlatılmakta olup, pencerelerin genişliği 1.30 metredir ve demir ağlarla korunmaktadır. Mihrap nişinin üst kısmı mukarnaslıdır. Caminin taş minaresi tek şerefelidir. Ali Baba'nın mezarı caminin avlusunda yer almaktadır.
1962-1963 yıllarında onarılan cami, son olarak 2005 yılında ise Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından restore edilmiştir. Bu onarım sırasında sonradan eklenmiş olan son cemaat mahalli kaldırılmış, beden duvarları yenilenmiş ve çevre düzenlemesi yapılabilen kuzey hazire ıslah edilmiştir. Ayrıca, caminin son cemaat bölümü altında önceden bilinmeyen mezarlar ortaya çıkarılmış ve bu mezarların üstü düzenlenerek koruma altına alınmıştır.
Boyutları 19.50 x 10.85 metre olan Ali Baba Camii, aynı adı taşıyan mahallede bulunmaktadır. Caminin iç yapısı, iki ayrı mekan üzerinde iki kubbeli olup, kayıtlı bir bütünlük sağlar.
Bülten Haber
