Mükemmel iyinin düşmanı mı?

Sizin için bir işin Mükemmel olması mı yeterince iyi olması mı önemlidir? “Mükemmeliyetçilik kusursuzluğu yakalayabilmek adına eleştirilerin, yüksek standartların, hata yapma endişesinin olduğu ve başkaları tarafından olumsuz olarak değerlendirme kaygısını karşılayan bir kişilik özelliği olarak tanımlanabilir.” diyen Psikolog Büşra Kızıltaş önemli açıklamalarda bulundu.
Mükemmeliyetçilik kabaca olumlu ve olumsuz mükemmeliyetçilik olarak 2 boyutlu incelendiğini belirten Büşra Kızıltaş, “Olumlu mükemmeliyetçilik kişileri geliştiren ve başarıya ulaştıran, hedef belirleme noktasında fayda sağlayan bir özelliktir. Fakat olumsuz mükemmeliyetçilik kişinin belirlediği yüksek standartlara ulaşabilmesi için daha fazla çaba göstermesi ve yaptığı şeyin iyiden ziyade kusursuz olması gerektiğini söyleyen bir özelliktir. Kişi mükemmeli yakalamaya çalıştıkça bu hedefinden uzaklaşacaktır. Çünkü insanın ve yaşamın doğası mükemmel değildir. Yaşam her daim kusurlu doğasını gösterecektir.” Şeklinde konuştu.
“Fakat mükemmeliyetçi kişilerin 'yeterince iyi' ile yetinmemesinin sebebi kişinin içinde yaptığı işi beğenmeyen, sürekli kusur arayan içsel sesin varlığıdır. Bu ses mükemmel algılanmayan her işte ortaya çıkarak kişinin huzursuz, stresli hissetmesine yol açar. Kişi içten içe kabul edilmeyeceğine, birilerinin bu kusuru fark edeceğine ve bir şekilde cezalandırılacağına inanır. Bu durum kronik stres, kaygı, depresyonu da beraberinde getirme riski taşımaktadır.
Diğer bir yandan kişi eğer yaptığı işi mükemmel yapacağına inanmıyorsa harekete geçme noktasında zorlanacaktır. Bu da ertelemeyi beraberinde getirir. Bu kişilere göre mükemmel olmayacaksa hiç olmaması tercih edilir. Bu durumun varolan işlerin aksamasından kişinin olası güzellikleri kaçırmasına kadar birçok olumsuz etkisi olabilir” ifadesiye sözlerine devam eden Kızıltaş, kişinin mükemmeliyetçiliği kendisine yönelik olabileceği gibi diğerlerine yönelik de olabildiğini, bu durumun başkalarının hatalarına aşırı hassasiyeti, kusur arayıcılığı, cezalandırmayı ve kabul etmemeyi içerdiğini, birnevi kişinin rahatsız edici sesi vücut bulmuş ve bunu başkalarına yöneltmiş olduğunu söyledi.
Psikolog Büşra Kızıltaş son olarak şunları belirtti: “Mükemmeliyetçilik zaman zaman olumlu bir kişilik özelliği gibi algılansa da ilişkilerin işlevselliği açısından risk teşkil etmektedir. Çünkü mükemmeliyetçi kişiler kabul edilebilmeleri, sevilebilmeleri için kusursuzluğu yakalamaları gerektiğine inanırlar bu durum ilişkilerinde duygularını rahatça ifade etmelerini, kendi benliklerini açmalarını engelleyebilmektedir.
Mükemmeliyetçilik mizaci bir alt yapısı olmakla beraber kişiyi yetiştiren ebeveynlerin öğretmenlerin, toplumun hataya toleransının az olması, en ufak hatada cezalandırılma, ilginin, sevginin kesilmesi kabul görmeme ile de bu özellik pekiştirilebilmektedir.
Kusurlar, hatalar yaşamımızın her alanında karşımıza çıkacaktır. Bu kusurlarla beraber yaptığımız işte 'yeterince iyi'yi hedeflemek bizi bu içsel sesin oluşturacağı kaygıdan koruyacaktır.”