LGS sınavı öğrencilerin eğitim hayatları için önemli bir dönüm noktasıdır. Telafisi olmaması ve öğrencinin bu sınavda tek hakkı bulunması, sınavı daha da önemli kılıyor. LGS sınavı için kimi öğrenciler ortaokulun ilk yılından başlıyor çalışmaya. Dolayısıyla emek verilen bir sürecin sonuna gelindiğinde yani LGS sınavını atlattıktan sonra son ve en önemli adıma geliyor sıra: TERCİH başka bir deyişle DOĞRU TERCİH.
Konu hakkında açıklamada bulunan Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmeni Akif Karakaş, “LGS tercih sürecinde dikkat edilmesi gereken önemli hususlar vardır. Aynı zamanda LGS tercih sürecinde kaçınılması gereken hatalar vardır. Liseye geçiş sürecini oluşturan bu son basamakta doğru analizler yapmak ve doğru kararlar vermek gerekir. Aksi halde sınavda iyi bir yüzdeliğe sahip olup yanlış tercihle açıkta kalmak da olasılıklar arasındadır. LGS tercih sürecinde size yol gösterecek olan ise hem Türkiye genelinde hem il genelinde girmiş olduğunuz yüzdelik dilimdir. Bu süreçte sizlere düşen en önemli görev, yapacağınız doğru analizlerle en iyi tercihi yapmaktır” dedi.
LGS sonrası iyi bir tercih listesi nasıl hazırlanır?
LGS tercih sürecinde dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir?
LGS tercihlerinde sık yapılan ve kaçınılması gereken hatalar nelerdir? Sorularına cevap arayan Akif Karakaş, “LGS tercihlerinde beş yerel yerleştirme tercihi, 10 merkezi sınav tercihi ve beş tane pansiyonlu okul tercihi olmak üzere toplamda 20 tercih hakkınız vardır. Bilinmesi gereken en önemli nokta ise ilk başta yerel yerleştirme tercihi yapma zorunluluğunun olmasıdır. Sistem, tercih yaparken ilk olarak yerel yerleştirme işleminizi tamamlamanızı isteyecektir. LGS tercih ekranında işlemlerinizi bitirdikten sonra merkezi yerleştirme ekranı açılacak ve LGS puanımıza göre tercih yapabileceksiniz” şeklinde konuştu.
LGS yerel yerleştirme nasıl yapılacak?
LGS yerel yerleştirmede ilk üç tercihin okul kayıt alanından olma şartı olduğunu, kalan iki tercih okul kayıt alanından, komşu kayıt alanından veya diğer kayıt alanından seçilebildiğini belirten Karakaş, “Burada komşu kayıt ve diğer kayıt alanındaki şansınız okul kayıt alanına göre daha düşüktür. Ayrıca aynı okul türünden en fazla üç tane okul seçeme koşuluyla tercihlerinizi tamamlayabileceksiniz. LGS yerel tercih listesinde olan beş tercih hakkınızın tamamını kullanma gibi bir zorunluluğunuz da bulunmayacaktır. Buradaki tercihler adrese dayalı ve OBP’( ortaokul başarı puanı)ye göre değerlendirilecektir. LGS yerel yerleştirmede yani adrese göre yerleştirmede eşitlik olma durumunda ise sırasıyla; ortaokul bulunuşlukları, tercih önceliği, OBP, devam-devamsızlık ve son olarak yaşa bakılacaktır. Merkezi sınav puanına göre tercih değerlendirilirken öncelikli olarak sınav puanına bakılacaktır. Eşitlik olma durumunda sırasıyla OBP, yaşın küçük olması, Yıl sonu başarı puanı (sırasıyla 8, 7, 6), devamsızlık sayısı ve son olarak tercih önceliğine bakılacaktır” dedi.
LGS sınav sonucuna göre tercih yapmadan önce bilinmesi gerekenleri de Karakaş şu şekilde açıkladı:
“Yüzdelik dilim
LGS tercihleri yapılırken puanınızı değil yüzdelik diliminizi baz almanız gerekmektedir. Geçmiş yıllara ait yerleşen öğrencilerin yüzdelik dilimleri MEB tarafından LGS tercih kılavuzunda yayınlanacaktır. Ancak buna bağlı kalmadan kendi araştırma ve analizlerini yapmanız gerekiyor. Geçmiş yıllarda sınava giren toplam öğrenci sayısı ve okulların artan azalan kontenjanları bize yol gösterecektir. İldeki yüzdelik dilimleriniz de önemlidir. Yüzdelik dilim küçüldükçe yine tercih aralığı daralmaktadır. Örneğin %1’lik dilimde olan bir öğrencinin tercih aralığı %0.5- %3,5-4 aralığında, %5’lik dilimde olan bir öğrencinin tercih aralığı %3-%8 aralığında, %10’luk dilimde olan birinin %7-%17 aralığında olabilir.
Okul tercih listesini hazırlarken sınava girdiğiniz yılın ve okulların genel durumlarını iyi değerlendirmenizde fayda var. Galatasaray Lisesinin bile kontenjanının dolmadığı yıl olmuştur. Yığılma olacağını düşündüğünüz popüler okulları bulunduğunuz ilin özelinde iyi değerlendirmenizde fayda var.
Peki okulları belirledikten sonra LGS tercih listesini nasıl oluşturacağız? LGS tercihlerinde sıralama nasıl olmalıdır?
Olmasını hayal ettiğimiz
Olması muhtemel
Olması muhtemel
Olması muhtemel
Olması muhtemel
Olması muhtemel
Olması muhtemel
Garanti
Garanti
Garanti
Belirtildiği gibi abartılmamak şartıyla ilk iki tercih hayali isteklerinize yer verebilirsiniz. Ancak son üç tercih garanti tercih olmalıdır. %4-5’ten sonraki dilimdeyseniz tercih listesinin aralığını geniş tutmanızda fayda vardır.
İstekler ve hayaller
LGS tercih listenizi hazırlarken isteklerinizi ön planda tutmalısınız. Örneğin arkadaşınız A okuluna gideceği, aileniz B okulunu istediği veya C okulunun puanı daha yüksek olduğu için yazmamak gerekiyor. Seçtiğiniz okuldaki mutluluğunuz bundan sonraki eğitim hayatınıza etki edecektir. LGS tercihlerinde bu husus önemlidir atlanmamalıdır.
Yeni açılan okullar
Yeni açılan puanı henüz belli olmayan okulları tercih ederken dikkatli olunmalı; kesin gözüyle bakılmamalıdır.
Meslek hedefiyle uygunluk ve Meslek Lisesi Tercihi
Seçeceğiniz okul meslek hedeflerinizle doğru orantılı olmalıdır. Örneğin ilerde mühendis olmak istiyorsanız sosyal bilimler lisesi tercih etmeniz mantıksal olarak hatalı olur. Okuduğunuz lise, seçeceğiniz meslek hayatını destekler nitelikte olmalıdır.
Bu kapsamda eğer yetenek ile kabul alan bir okul seçmek istiyorsanız tercih etmeden önce mutlaka o okulu ziyaret edip detaylı bilgi almalısınız. Kişilik yapınıza, ilgi ve yeteneklerinize uygun olması, gelecekte size güzel iş imkanları sunması bir meslek lisesi tercih etmeniz konusunda önemli etkenlerdir. Bilişim çağında olmamız dolayısıyla bilişim teknik liseleri günümüzde çok ilgi görmektedir. Aynı zamanda unutmamalıyız ki Meslek Liselerinin eğitim müfredatı farklıdır. Üniversite Sınavında karşılaşacağınız dersleri Meslek Lisesi okurken yeterli bir şekilde alamama riskiniz vardır.
Hazırlık sınıfı
Bazı nitelikli okullar -ki her sene bunların sayısı artıyor- hazırlık sınıfı ile beş yıldır. Hazırlık sınıfının olmasının artı ve eksileri vardır. Bunu da düşünüp o şekilde karar vermeniz gerekiyor.
İstediğiniz okulları iyi araştırın
İstediğiniz okulları iyi araştırmanız ve mümkünse özellikle gidip görmeniz gerekir. Okulda var olan şartlar değerlendirilmelidir. Örneğin okuyacağınız dil, okulda var olan kütüphaneleri, laboratuvarı, spor salonları, projeleri, üniversiteye yerleştirme oranları, sosyal faaliyetleri, yurt içi-yurt dışı akademik imkanları iyi araştırılmalıdır.
Pansiyonlu okul tercihi nasıl yapılacak?
Son olarak şehir dışında yatılı okumak istiyorsanız beş yatılı okul tercihi yapabileceksiniz. Merkezi ve yerel tercihlerin hiçbirine yerleşemediyseniz puanınıza göre pansiyonlu okul tercihlerinizden birine yerleştirilirsiniz.
Tüm bunlar göz önünde tutulup yapılan LGS tercih listesi en doğru liste olacaktır. LGS tercih listenizi tamamlayıp sistemde kaydet tuşuna bastıktan sonra okul müdüriyeti tarafından onaylanması gerektiğini sakın unutmayın. Aksi takdirde LGS tercih işleminizi tamamlamamış olursunuz.
Yeteneklerinizi, ilgilerinizi ve hayallerinizi birleştirip en doğru tercihi yapınız. Tercihlerinizin sizlere mutluluk ve başarı getirmesini temenni ediyorum.”
Gülşah Akkaş Yaman