Kuruyemiş fiyatlarında son bir yılda görülen astronomik artış, halkı kuruyemiş tüketiminden uzaklaştırdı. Badem ve antepfıstığı almak hayal oldu. Vatandaşlar, leblebi ve çekirdekle yetiniyor. Esnaf ise zorda!
Kuruyemiş fiyatlarında yaşanan büyük artış müşterileri kaçırıyor. Üretimin azalması ve dövizdeki dalgalanmaların da etkisiyle kuruyemiş fiyatları son bir yılda yüzde 50–90 arasında zamlandı. Bu zamların etkisiyle halkın kuruyemiş tüketiminden uzaklaştığı görülüyor.
Türkiye’de üretilen antepfıstığının kilosu 600 TL civarlarını gördü. Antepfıstığından sonra en pahalı ürün ise kilosu 320 TL olan badem. Türkiye’de kişi başına kuruyemiş tüketimi yaklaşık 8,5-9 kilo iken fiyatı artan ürünlerde tüketim düştü. Pahalı ürünler yerine halk leblebi ve çekirdek almayı tercih ediyor. Öte yandan kuruyemişte tüketicinin alıştığı fiyatı artıramayan zincir marketler, paketleri hafifletiyor. Marketlerdeki fiyat etiketlerinde yazan gramajlarla ambalajlardakiler birbirini tutmuyor.
Antepfıstığının perakende fiyatları, geçen seneye göre yüzde 50–60 zamlanarak 600 TL’ye yükseldi. Antepfıstığı üretimi, “yok yılından” dolayı düşük geldi. Bir önceki yılın rekoltesinin yarısı kadar üretim miktarı bekleniyorken, bu miktarın ancak dörtte biri elde edilebildi. İthal kuruyemişler de geçen seneki yüzde 40’lık zammın ardından ekimde yüzde 10 arttı. İç cevizin kilosu 270–320 TL’ye, iç bademin kilosu 320 TL’ye, kajunun kilosu ise 450 TL’ye çıktı.
Fiyatlarda sabit bir noktanın yakalanamadığını ve yılsonuna kadar bir artış daha beklediğini aktaran kuruyemiş esnafları, “Fiyatlar yükselmeye devam ediyor. Şu an en fazla zamlanan ürünlerimiz antepfıstığı ve badem. Antepfıstığının kilosu en az 500 TL’den başlıyor, 600 TL civarlarını görüyor. Badem fiyatları da 320 TL civarlarında. Bademin pahalanmasının sebebi şu: Badem ABD’den geliyor ve kurdaki dalgalanmalarda fiyatları yükseltiyor. Antepfıstığının fiyatlarındaki artış ise fıstığın bu sene ‘yok yılını’ yaşamasından kaynaklanıyor. En azından bize söylenen bu. Yılbaşı nedeniyle alımların artmasını bekliyoruz ama fiyatlar karşısında vatandaşların da alımında tedirginlik yaşayacağını da göreceğiz” dediler.
Geçen sene ile kıyaslandığında fiyatlarda 2 katı artış olduğunu söyleyen esnaflar, “Türkiye’de zam olmayan hiçbir ürün yok. Kuruyemiş fiyatları da doğal olarak zamlandı. Geçen sene kilosunu 250-300 TL’ye satılan antepfıstığını bu sene kilosu 500–600 TL civarlarında satıyoruz. Badem gibi, kaju gibi ürünler yurtdışından geldiği için zamlanmasını anlayabilirim; ama bizim kendi ürünümüz olan antepfıstığına hükümet neden bu kadar zam yapıyor?” diye sordular.
Melih Gezegen
Kuruyemiş fiyatlarında yaşanan büyük artış müşterileri kaçırıyor. Üretimin azalması ve dövizdeki dalgalanmaların da etkisiyle kuruyemiş fiyatları son bir yılda yüzde 50–90 arasında zamlandı. Bu zamların etkisiyle halkın kuruyemiş tüketiminden uzaklaştığı görülüyor.
Türkiye’de üretilen antepfıstığının kilosu 600 TL civarlarını gördü. Antepfıstığından sonra en pahalı ürün ise kilosu 320 TL olan badem. Türkiye’de kişi başına kuruyemiş tüketimi yaklaşık 8,5-9 kilo iken fiyatı artan ürünlerde tüketim düştü. Pahalı ürünler yerine halk leblebi ve çekirdek almayı tercih ediyor. Öte yandan kuruyemişte tüketicinin alıştığı fiyatı artıramayan zincir marketler, paketleri hafifletiyor. Marketlerdeki fiyat etiketlerinde yazan gramajlarla ambalajlardakiler birbirini tutmuyor.
Antepfıstığının perakende fiyatları, geçen seneye göre yüzde 50–60 zamlanarak 600 TL’ye yükseldi. Antepfıstığı üretimi, “yok yılından” dolayı düşük geldi. Bir önceki yılın rekoltesinin yarısı kadar üretim miktarı bekleniyorken, bu miktarın ancak dörtte biri elde edilebildi. İthal kuruyemişler de geçen seneki yüzde 40’lık zammın ardından ekimde yüzde 10 arttı. İç cevizin kilosu 270–320 TL’ye, iç bademin kilosu 320 TL’ye, kajunun kilosu ise 450 TL’ye çıktı.
Fiyatlarda sabit bir noktanın yakalanamadığını ve yılsonuna kadar bir artış daha beklediğini aktaran kuruyemiş esnafları, “Fiyatlar yükselmeye devam ediyor. Şu an en fazla zamlanan ürünlerimiz antepfıstığı ve badem. Antepfıstığının kilosu en az 500 TL’den başlıyor, 600 TL civarlarını görüyor. Badem fiyatları da 320 TL civarlarında. Bademin pahalanmasının sebebi şu: Badem ABD’den geliyor ve kurdaki dalgalanmalarda fiyatları yükseltiyor. Antepfıstığının fiyatlarındaki artış ise fıstığın bu sene ‘yok yılını’ yaşamasından kaynaklanıyor. En azından bize söylenen bu. Yılbaşı nedeniyle alımların artmasını bekliyoruz ama fiyatlar karşısında vatandaşların da alımında tedirginlik yaşayacağını da göreceğiz” dediler.
Geçen sene ile kıyaslandığında fiyatlarda 2 katı artış olduğunu söyleyen esnaflar, “Türkiye’de zam olmayan hiçbir ürün yok. Kuruyemiş fiyatları da doğal olarak zamlandı. Geçen sene kilosunu 250-300 TL’ye satılan antepfıstığını bu sene kilosu 500–600 TL civarlarında satıyoruz. Badem gibi, kaju gibi ürünler yurtdışından geldiği için zamlanmasını anlayabilirim; ama bizim kendi ürünümüz olan antepfıstığına hükümet neden bu kadar zam yapıyor?” diye sordular.
FİYATLAR CEP YAKACAK
Leblebi fiyatı 120 TL, çekirdek fiyatı 100 TL, Antep Fıstığı fiyatı 500-600 TL arası, Badem İçi Fiyatı 320 TL, Fındık fiyatı 320 TL, Kaju fiyatı 450 TL. Ürününe göre kokteyl fiyatları ise 250 TL’den başlayan fiyatlarla tüketicilerle buluşuyor.Melih Gezegen