Sivas’ta bir zamanlar en gözde mesleklerden birisi olan Kalaycılık artık son demlerini yaşıyor. 74 yaşında ki Hacı Korkmaz ise bu mesleğin son ustalarından. “Artık bu mesleği sürdürecek kimse kalmadı” diyor.
10 yaşında bu mesleğe başladığını, bu mesleği 64 yıldır sürdürdüğünü ifade eden Hacı Korkmaz, “Çırak kalmadı, yetiştirecek kimse yok, ilgi yok. Ne yazık ki bu meslek de sona ermek üzere” dedi. Bir zamanlar Sivas’ta Kalaycılar Çarşısı olduğunu, 150’ye yakın işyerinin olduğunu belirten Korkmaz, “Zamanla kalaycılık mesleği teknolojiye hemen hemen her meslekte olduğu gibi yenik düştü. Fabrikasyon tencereler, çelik ürünler, teflonlar gibi mutfak araçları bakırı yendi. Dolayısıyla kalaycılık da yok olmaya başladı” şeklinde konuştu.
KALAY, NİŞADIR, PAMUK
Kalaycılık için gerekli olan malzemelerin kalay, nişadır ve pamuk olduğunu belirten Hacı Korkmaz, “Malum, eskiden yemekler bakırlarda yapılırdı. Zamanla bakır yüzeyinde ki sır olan kalay yok olur. Bu da bakırın oksitlenmesine sebep olur. Bakır oksitlendiği zaman yemeklere etki eder, insanlar zehirler. Bakır için yüksek ısı gerekir. Bakır yüzeyi istenilen sıcaklığa ulaştığında, kalay bakırın yüzeyine uygulanır ve nişadır (Amonyak tuzu) serpiştirilir. Kalayın eşit bir şekilde dağılması için pamuk yardımıyla yayılır. Daha sonra müşteriye pırıl pırıl teslim ederiz” dedi.
600 TL KALAYLAMA
Mesleğini çok sevdiğini ama bu mesleği sürdürecek çırak bulamadığını ifade eden Korkmaz, “Kalaycılık mesleğinde kullandığımız malzemeler de zamlandı. Fiyatlarımız ne yazık ki arttı. İşlerimiz son derece durgun. Genelde müşterilerimiz evinde oluşturduğu şark köşesine bakır koyduğunu, bunları kalaylatmak, temizletmek için getiriyorlar. Demlikler, bakraçlar, siniler, tepsiler, leğenler farklı fiyatlarla kalaylanıyor. 300 TL’den 600 TL’ye, 800 TL’ye kadar fiyatlarımız var” ifadelerini kullandı.
Melih Gezegen
