İngiltere Neden Parasını Ödediğimiz Gemileri Teslim Etmedi ? 

İngiltere’nin Osmanlı Donanması’na Ait Gemilere El Koyması 

Osmanlı Devleti, 20. yüzyılın başlarında güçlü bir donanma kurmak için çeşitli girişimlerde bulundu. Bu amaçla Birleşik Krallık’tan iki adet dretnot savaş gemisi sipariş etti. Bu gemiler Sultan I. Osman ve Reşadiye olarak adlandırıldı. Ancak I. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla İngiltere, bu gemilere el koydu ve Osmanlı Devleti’ni büyük bir hayal kırıklığına uğrattı. Bu yazıda, bu olayın nedenleri ve sonuçları hakkında bilgi vereceğiz. 

Osmanlı Devleti’nin Donanma İhtiyacı 

Osmanlı Devleti, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında pek çok siyasi ve askeri sorunla karşı karşıya kaldı. Balkan Savaşları’nda büyük toprak kayıpları yaşadı ve deniz gücünün yetersizliği ortaya çıktı. Ayrıca Avrupa’daki büyük devletler arasında rekabet arttı ve denizcilik teknolojisinde önemli gelişmeler oldu. Bu nedenlerle Osmanlı Devleti, donanmasını modernize etmek ve güçlendirmek için çalışmalar başlattı. 

Osmanlı Devleti’nin donanma ihtiyacını karşılamak için kurulan Donanma Cemiyeti, geniş çaplı bir bağış kampanyası düzenledi. Halktan toplanan paralarla Birleşik Krallık’tan iki adet dretnot savaş gemisi sipariş edildi. Dretnotlar, o dönemin en gelişmiş ve en güçlü savaş gemileriydi. Osmanlı Devleti’nin bu gemileri alması, hem prestij hem de savunma açısından büyük bir avantaj sağlayacaktı. 

İngiltere’nin Gemilere El Koyması 

Osmanlı Devleti’nin sipariş ettiği dretnotlardan biri olan Sultan I. Osman, aslında Brezilya için inşa edilen Rio de Janeiro adlı gemiydi. Ancak Brezilya’nın parasını ödeyememesi üzerine Osmanlı Devleti tarafından satın alındı. Diğer dretnot olan Reşadiye ise Osmanlı Devleti için özel olarak tasarlanmıştı. 

Bu gemilerin inşası 1914 yılında tamamlandı ve teslim edilmek üzere hazırlandı. Ancak aynı yıl I. Dünya Savaşı patlak verdi ve İngiltere ile Almanya arasında savaş başladı. İngiltere, Osmanlı Devleti’nin Almanya ile yakınlaştığını görerek, gemileri vermemeye karar verdi. İngiltere Deniz Kuvvetleri Bakanı Winston Churchill, 3 Ağustos 1914’te Sultan I. Osman ve Reşadiye’ye resmen el koyduğunu açıkladı. 

Bu karar, Osmanlı Devleti’nde büyük bir tepki ve öfke yarattı. Gemiler için bağışta bulunan halk, kendilerini aldatılmış hissetti. Gemilerin teslim alınması için Newcastle’a giden Bahriye Nazırı Rauf Bey ise protesto etmesine rağmen sonuç alamadı. 

Olayın Sonuçları 

İngiltere’nin gemilere el koyması, Osmanlı Devleti ile ilişkilerini bozdu ve I. Dünya Savaşı’na girmesinde etkili oldu. Almanya ise bu durumu fırsat bilerek, SMS Goeben ve SMS Breslau adlı iki savaş gemisini Osmanlı Devleti’ne gönderdi. Bu gemiler, Osmanlı Devleti’ne katıldıktan sonra Yavuz ve Midilli olarak adlandırıldı. Bu gemiler, Çanakkale Savaşı’nda ve Karadeniz’de önemli rol oynadı. 

İngiltere’nin el koyduğu gemiler bu gemiler paraları ödendiği halde teslim edilmemiş, paraları ise iade edilmemiştir. Sultan Osman gemisi derhal İngilizleştirildi ve ismi “Agincourt” olarak değiştirildi. Reşadiye ise Erin ismini aldı. Fakat kaderi oldukça hazin oldu. 22 Ağustos’ta seyre hazır olan geminin denenmesinde görülür ki silahları iyi çalışmamaktadır. 26 Ağustos 1914’te onarım için çekilir. Başarısız bir gemi olarak bir daha kimseye satılamaz ve 1922 yılında gemi sökücüler tarafından parçalanmaktan kendisini kurtaramaz. 

İngiltere’nin Osmanlı Donanması’na ait gemilere el koyması, hem tarihi hem de siyasi açıdan önemli bir olaydır. Bu olay, Osmanlı Devleti’nin deniz gücünü zayıflattı, İngiltere ile ilişkilerini bozdu ve I. Dünya Savaşı’na girmesine neden oldu. Ayrıca halkın bağışlarıyla alınan gemilerin kaybedilmesi, Osmanlı Devleti’nin prestijini de sarsmıştır. 

Diğer tarih yazılarımız için