Balık, protein, vitamin, mineral ve omega-3 yağ asitleri gibi birçok besin öğesi açısından zengin bir besindir. Sağlıklı bir beslenme için haftada en az iki kez balık tüketilmesi önerilmektedir. Ancak balık tüketirken bazı noktalara dikkat etmek gerekir. Özellikle denizlerimizde yaşayan bazı balık türleri zehirli olabilir ve insan sağlığına zarar verebilir. Peki, hangi balıklar zehirlidir ve nasıl tanınabilirler?
Denizlerimizde yaşayan pek çok balık türü vardır.
Bunların bazıları zehirli okları, iğneleri, dişleri veya etleri ile insanlara zarar verebilir. Zehirli balıkların ısırdığı, soktuğu veya yendiği kişilerde şiddetli ağrı, şişlik, kızarıklık, kaşıntı, bulantı, kusma, baş dönmesi, solunum güçlüğü, tansiyon düşüklüğü, bayılma, felç veya ölüm gibi belirtiler görülebilir. Bu nedenle, zehirli balıklardan uzak durmak ve tanımak önemlidir.
Denizlerimizdeki zehirli balıklardan bazıları şunlardır.
Balon balığı: Denizdeyken bir zararı yoktur ancak yanlış tüketildiğinde siyanürden 50 kat daha etkili zehriyle kesin ölüme yol açar. Tehlike anında balon gibi şişmesiyle bilinen balık, iyi temizlenmeyerek tüketildiğinde tehlike arz eder.
İğneli (Kuyruklu) Vatoz: Genelde kumlu ve sığ sularda bulunurlar. Balıkçı ağlarına sık sık takıldıkları gibi plajlarda üzerlerine basıp da yaralananlar da bulunmaktadır. Genelde şiddetli bir sancıya neden olurlar. Ancak bazı komplikasyonlar sonucu (iğnenin damara batması gibi) ölüme yol açabilir. Eğer yara derin değilse ve kanama yoksa yaralı bölge sıcak suya batırılmalıdır. İğnesi genelde kırılıp içeride kaldığından iğne mümkünse çıkarılmalı, çıkarılamıyorsa veya kanama varsa en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Trakonya balığı: Denizlerimizdeki en sık görülen zehirli balıktır. Zehri de diğerlerine göre oldukça kuvvetlidir. Zehirleri sinire etki ettiğinden sakat bırakabilir. Bu nedenle dikkat edilmelidir. Denizden çıktıktan, hatta öldükten sonra dahi zehirliliği devam eder. Kumlu ve çamurlu alanlarda kendilerini zemine gömerek yaşarlar. Boyları genelde 16-18 cm olmakla birlikte Dünya’da yakalanan en büyük Trakonya balığı 53 cm ile Türkiye’dedir. Yaralı bölgeye ilk müdahale varsa amonyak ile yapılmalıdır ve muhakkak en yakın sağlık kuruluşuna gidilmelidir.
Folya balığı: Yaşam şekli ve zehri İğneli Vatoz balığıyla aynıdır. Denizlerimizde nadiren görülür.
İskorpit: Yine sık görülen zehirli bir balık, İskorpit. Yaralanma sonucu müdahale amonyak ile yapılmalıdır. Balığın dikenlerinin temas ettiği bölge duruma göre değişmekle birlikte bir kaç gün ağrımaya, sızlamaya devam edecektir.
Çuçuna balığı: Kıkırdaklı zehirli balık cinslerinden biridir. Denizlerimizde nadiren görülür.
Rina balığı: Köpekbalığı ailesinden olup, şeklen vatoza benzer. Sahillerin 60 metreden 200 metreye varan derinlerin kumlu, çamurlu diplerinde hareketsiz yatarak avlanır. Boyları 150 santimetreye ulaşabilir. Çeşitli balıklar ve omurgasızlar başlıca gıdasıdır. Kışları derinlerde geçirip yaz aylarında kıyılara, tatlı sulara ve lagünlere yaklaşır. Kamçı benzeri kuyruğu yaralayıcı, dikenleri tehlikeli şekilde zehirlidir.
Varsam balığı: Trakonya ile aynı familyadandır. Daha nadir olarak görülse de tıpkı trakonya kadar zehirlidir.
Haber Merkezi
