Giysiler dahi yüz tanıma sistemini yanıltabilir

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Sefer Darıcı, şapka, gözlük ve kıyafetlerdeki bir takım algoritmik motiflerin ve özel makyajların yüz tanıma sistemlerini yanıltarak ciddi güvenlik açığına neden olabileceklerini söyledi.

Giysiler dahi yüz tanıma sistemini yanıltabilir pic.twitter.com/kttU8c54xn

— Bizim Sivas Gazetesi (@bizimsivascomtr) January 12, 2025

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya ve İletişim Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Sefer Darıcı, güvenlik alanında gelişen yüz tanıma sistemleriyle birlikte bu sistemlerle birlikte geliştirilen aldatıcı yöntemlere dikkat çekerek, “Yapay zeka teknolojilerinin hızlıca ilerleyişine paralel olarak gözetleme ve yüz tanıma sistemlerinde etkin başarılar elde edildi. Bazı insanlar yüz tanıma sistemlerinin kendi özgürlüklerini kısıtladıklarını düşünüyorlar. Bir yandan da suçlular için bunun farklı bir aldatma sistemi de devreye girmiş durumda.

Bu birçok farklı yöntem ile kullanılabiliyor. Özellikle gözetleme kameralarını ve yüz tanıma sistemlerini alt etmek için bunlar kullanılmakta. Bunlardan en başında da 'CV Dazzle' olarak bilinen ve daha önce çeşitli protestolarda gördüğümüz bir yöntem de söz konusudur. Özellikle çeşitli gözlükler ve şapkalar kullanılarak, kameralardan yüzleri saklama ve kameraların çalışma mantığını bozacak nitelikte olan unsurlar veya algoritmalar mevcut. Yüzün tanınmasını ve tespit etmesini sağlayacak bu algoritmik yapıya aslında aldatmaya yönelik de çeşitli makyajlar yapılabiliyor. Aynı zamanda giyilebilir çeşitli kıyafetler açısından da bu durum söz konusu. Kıyafetlerin üzerine de plaka tanımı ve çeşitli sahte plakalar yerleştirilerek, kameranın yüzü değil plakayı algılaması sağlanıyor” dedi.

“Bu tür kıyafetlerin satışı denetlenmeli”

Doç. Dr. Sefer Darıcı, ülkemizde karşılaşılmasa da yurt dışında sıklıkla karşılaşılan bu kıyafetlerin ülkeye girişi ve satışının denetlenmesi gerektiğine vurgu yaparak, “Yüze yapılan makyajda algoritmanın yüzü tanımlayacağı belirli noktaları hedef alarak, o algoritmanın aslında tanımlama yapmasını güçleştiren bir yapı söz konusu olabiliyor. Çok farklı makyaj teknikleri ve kübik tasarımlar kullanılabiliyor. Ancak yapay zeka uygulamaları da bu aldatmacalara yönelik yeniden güncelleniyor.

Türkiye'de de buna ilişkin herhangi bir makyajın yapıldığına dair bir veriye henüz ulaşmadık ama ilerleyen süreçte özellikle bunu örnek alan çeşitli suç vakalarını ve kriminal vakaları da görebiliriz. Sadece protesto eylem veya özgürlükle alakalı çeşitli düşünceler için değil suçlular da bunu kendileri için kullanabiliyorlar. Bu tarzdaki makyajların yapılması herhangi bir şekilde görüntü kaydı olsa dahi, görüntü kaydı olsa dahi kişinin yüz tanımlamasını imkansız hale getirebilir. Bu ileride polis ve jandarma ve istihbarat teşkilatımız için de sorun teşkil edebilir. Özellikle yurt dışı menşeili satışı yapılan çeşitli kıyafetler tanıma sistemlerini aldatabiliyor. Buna özellikle dikkat etmek gerekiyor. Yüz tanıma veya suçlu tespitinde zorluk düşünülen bu tarzda durumlara yönelik şimdiden önlem alınması gerekiyor. Bu tarzdaki kıyafetlerin satışı veya bu tarzdaki makyajların yapımı noktasında detaylı bir denetim şart” şeklinde konuştu.

İHA