Sivas'ın geleneksel el sanatları

Yayınlanma: 07 Aralık 2023 - 23:46
Güncelleme: 08 Aralık 2023 - 01:08

Sivas’ı dünyaya tanıtan el sanatlarından birincisi halıcılık, ikincisi ağızlıkçılıktır. Bunların yanında kilim, tülüce, ve Gürün şalı dokumacılığı, bakırcılık, gümüş işçiliği, çakı bıçak yapımcılığı, tarak işçiliği ve çorap örücülüğü diğer köklü el sanatlarıdır. Bunlardan Gürün şalı tülüce dokumacılığı, çorap örücülüğü ve tarak yapımcılığı önemini yitirmiş, hatta kaybolmaktadır.

TAKİP ETTAKİP ET

SİVAS HALICILIĞI:  Sivas halısının en önemli özelliği, tümüyle yün, sık dokulu ve ince havlı olmasıdır. Çözgü ipliği çok bükümlü ve ince olduğundan dm2 ilme sayısı fazladır. Sık dokulu olması için her sıradan sonra kirkitle sertçe vurularak ilmeler sıkıştırılır. Yumuşak olması için de her iki sırada bir ilmeler taranır. Daha çok İran (sine) düğümle dokunan Sivas halısında, Selçuklu ve İran halıları desen karakterinin izleri görülür, desenine göre “lalezar”, “çeşmibülbül”, “yılanlı”, “çamurlu” gibi adlar alır. Dokunduğu yörenin adını taşıyanlar da vardır. Sivas halısının bir özelliği de desenlerde zıt renklerden kaçınılmasıdır. En az 12 renk kullanılarak dokunan Sivas halılarında en çok görülen renkler lacivert, kırmızı ve tonlarıdır. Ekstra adı verilen Sivas halılarında dm. Karedeki düğüm sayısı en az 3490, hav yüksekliği 3.5-4.5 cm’dir. Öteki Sivas halılarında düğüm sayısı 2425, hav yüksekliği 4.5-. arasındadır.

Sivas halıları çok meşhurdur. İki, üç yüz yıldan bu yana bu sanayi çok gelişmiştir.

Kullanılış Biçimlerine Göre Halı Çeşitleri:

1.             Makat         ( Sedir Halısı )

2.             Halı Yastık  ( Yastık Yüzü)

3.             Duvar Halısı

4.             Taban Halısı

5.              Tüllüce

6.              Namazlık ( Seccade )

7.              Heybe ve Çanta

   Geleneksel Sivas Halı ve Kilimciliğinin Bugünkü Durumu

            Sivas ve ilçelerinde geçmişte çok yoğun bir faaliyet alanı ve geçim kaynağı olan halıcılık ve kilimcilik günümüzde eski önemini kaybetmiştir. Kırsal alandan yaşanan nüfus göçü, insanların başka geçim kaynaklarına yönelmeleri, bu sanatı bilenlerin sayısının azalması gibi nedenler bu sonucu doğurmuştur.

            Halıcılık günümüzde, Valilik, Yarı Açık Cezaevi ve kısmen Kaymakamlıkların çabası ile yaşatılmaya ve insanlara geçim kaynağı sağlanmaya çalışılmaktadır.

1 / 6