Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından hazırlanan Dünya Sigara Salgını Raporu'na göre, Türkiye, Brezilya, Hollanda ve Morityus ile birlikte sigarayla mücadelede en başarılı ülkelerden birisi.
WHO, ülkelerin tütün kontrol çalışmalarına rehberlik etmesi için tüm üye ülkelere önerdiği “MPOWER” isimli altı önlemi içeren bir politika paketine sahip.
Türkiye’nin de içinde bulunduğu dört ülke, söz konusu altı önlemi en iyi uygulayan ülkeler olarak öne çıktı.
WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, rapor sonunda ortaya çıkan sonuçların, alınan önlemlerle daha fazla insanın yavaş ama emin adımlarla tütünün zararlarından korunduğunu gösterdiğini söyledi.
Bu yıl Hollanda ile birlikte MPOWER stratejisinin tamamını ilk kez uygulayan iki ülkeden biri olan Morityus’un başbakanı Pravind Kumar Jugnauth, “Sağlam bir siyasi iradeyle Morityus'ta tütün kontrol politikalarında büyük ilerleme kaydettik. Ülkemiz MPOWER stratejisini benimsemiş ve kararlı bir şekilde dumansız bir ülke olma yolunda ilerliyor” dedi.
Hollanda Sağlık, Refah ve Spor Bakanı Maarten van Ooijen ise söz konusu başarıyı sivil toplum kuruluşları, sağlık uzmanları ve tıp profesyonelleri ile birlikte yakaladıklarını söyledi ve şöyle konuştu:
“Asıl övgü onlara ait. Sigara kullanım oranını azaltma konusunda ilerleme kaydediyoruz, ancak hala kat etmemiz gereken uzun bir yol var. Birlikte 2040 yılına kadar dumansız bir nesil için mücadeleye devam edeceğiz."
MPOWER nedir?
MPOWER, İngilizce “monitor” (izleme), “protect” (koruma), "offer" (teklif), “warn” (uyarı), “enforce” (yürütmek) ve “raise” (vergi artırımları) kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor ve ülkeler bu kriterlere göre yıllık olarak değerlendiriliyor.
Sağlık Bakanlığı'nın aktardığına göre önlemler şöyle listeleniyor:
- M: Tütün kullanımını izlemek
- P: İnsanları pasif sigara dumanı etkileniminden korumak
- O: Tütün kullanımının bırakılması için yardım teklif etmek
- W: Tütünün zararları konusunda uyarılarda bulunmak
- E: Tütün reklam, promosyon ve sponsorluk yasaklarını uygulamak
- R: Tütün ürünlerindeki vergiyi artırmak
- Ülkelerin yüzde 40’tan fazlasında kapalı mekanlarda sigara içmek yasak.
- Etiyopya, İran, İrlanda, Ürdün, Madagaskar, Meksika, Yeni Zelanda ve İspanya ise tüm MPOWER kriterlerinden beşini uygulamış durumda.
- Ancak 44 ülke ise hiçbir MPOWER önlemini uygulamış değil.
- 53 ülkede sağlık tesislerinde sigara içme yasağı bulunmuyor.
- Türkiye, Avustralya, Belçika, Kanada, Danimarka, Finlandiya, Fransa, İsrail, Norveç, Suudi Arabistan ve Birleşik Krallık da dahil 22 ülke tek tip sigara paketini zorunlu tutuyor.
- Türkiye, sigaraya karşı kitle iletişim araçları kampanyalarında ve reklam, tanıtım, sponsorluk yasaklarının uygulanmasında en yüksek başarı gösteren ülkeler arasında.
