Büyük hizmetler, küçük bir anıt

Sivas'ın tarihi ve kültürel zenginliklerine katkı sağlamış, devlet adamı Halil Rıfat Paşa'nın adı, şehre büyük hizmetler sunmuş olmasına rağmen, bir köşe büstüyle anılmakta. Ancak bu büst, hem boyutları hem de bulunduğu konum açısından Sivas halkının tepkisini çekiyor.

1882 yılında Sivas Valisi olarak göreve başlayan Halil Rıfat Paşa, yalnızca o dönemdeki şehri değil, Anadolu ve Balkanlar’da da önemli hizmetlerde bulunmuş bir devlet adamıdır. Trabzon’dan Canik’e, Elazığ’dan Malatya’ya kadar pek çok ilde yollar, köprüler ve altyapı çalışmalarıyla adından söz ettirmiştir. Paşa, Anadolu'da vatandaş-devlet iş birliğiyle gerçekleştirdiği projeler ve Balkanlar’daki eşkiya mücadelesindeki orijinal taktiklerle büyük bir saygı kazanmıştır.

Sivas’a yaptığı hizmetler arasında en dikkat çekici olanlar, Bağdat yolu inşası ve bölgedeki önemli köprülerin yapımıdır. Trabzon-Canik (Samsun) ile Elazığ-Malatya-Hasançelebi arasındaki 410 kilometrelik yolu yaptıran Halil Rıfat Paşa, bu yol üzerinde 314 köprü ve 829 menfez inşa ettirerek ulaşım ağını modernleştirmiştir. Ayrıca Sivas’a bağlı Çamlıbel’de kendi parasıyla yaptırdığı çeşme, Tokat-Niksar-Ünye arasında 76 kilometrelik şose yolu ve Kelkit Çayı üzerindeki 630 metre uzunluğundaki Hamidiye Köprüsü gibi pek çok projeyle bölgede köklü değişiklikler yapmıştır.

Gidemediğin Yer Senin Değildir

Sivas Valilik Binası, Jandarma Kışlası, mektebi sultani, okullar bölgesi ile Sivas'ın mimari yapılarına yön veren büyük devlet adamı büstü izbe bir köşede duruyor. Gidemediğin Yer Senin Değildir derken, herkesin gidemediği bir alanda büstünün olması ise manidar.

Ancak Halil Rıfat Paşa’nın bu büyük hizmetlerinin ardından, Sivas’ın çeşitli köylerinin ve kasabalarının yollarını inşa ettirirken gösterdiği emeğin ve vizyonunun, bugün şehirdeki küçük bir büstle anılması, halk arasında tepki topluyor. Paşa'nın anısına inşa edilen bu büstün izbe bir köşede, dikkat çekmeyen bir alanda bulunması, şehri şekillendiren bu önemli devlet adamına hakkının verilmediği şeklinde yorumlanıyor.

Sivas halkı, büyük hizmetler gerçekleştiren Halil Rıfat Paşa'nın anısının daha görkemli ve etkileyici bir şekilde yaşatılmasını talep ediyor. Çünkü Paşa'nın, sadece Sivas’a değil, tüm Anadolu’ya ve Balkanlar’a sağladığı katkılar, onurlu ve saygıdeğer bir şekilde hatırlanmayı hak ediyor. Bu nedenle, ona ait büstün daha merkezi bir konumda ve daha belirgin bir şekilde yer alması gerektiği görüşü giderek güçleniyor.

Bahar Hızar