Türkiye´de yerel gazetenin ataları, Osmanlı döneminde eyalet sisteminden vilayet sistemine geçişle yayımlanmaya başlayan "vilayet" gazeteleri oldu...
Türkiye´de yerel basının halkla bütünleştiği ve en etkin olduğu dönem Milli Mücadele yıllarıydı.
Türkiye´de yerel gazetenin ataları, Osmanlı döneminde eyalet sisteminden vilayet sistemine geçişle yayımlanmaya başlayan "vilayet" gazeteleri oldu...
Türkiye´de yerel basının halkla bütünleştiği ve en etkin olduğu dönem Milli Mücadele yıllarıydı.
Büyük önder Atatürk´ün "Fazilet Adaları" olarak tanımladığı yerel gazeteler, bu dönemde hem kurtuluş hareketinin öncüsü, hem de Anadolu´nun düşman işgali karşısında gösterdiği direnişin sesi olmuştu.
Anadolu basını Ulusal Kurtuluş Savaşı´nı desteklemişti.
Batılı ülkelerde yerel medya, yaygın medyanın önünde yer alıyor. Örneğin Almanya´da 50 milyon olan toplam gazete tirajının 20 milyonu yerel gazetelere ait.
Yerel basına ilişkin, teknoloji ve nitelikli iş gücü sıkıntısından söz edebiliriz. İçerik temin edememe, yaygın basının verdiği bölge ekleri gibi birçok sorunu sıralayabiliriz.
Ancak, "Fazilet Adaları" yerel basınımız için sorunların başında ekonomik problemler gelmekte...
Basının ilân reklam ve satış olmak üzere iki gelir kaynağı var.
İlân ve reklam gelirleri önemli bir yer tutuyor. Daha çoğunu elde etmek için inanılmaz mücadeleler veriliyor.
Satış gelirinden söz etmek mümkün değil. Satılmayan gazeteye kim ilân verecek? İşte en önemli soru bu.
Yerel Gazeteler içinde. Gazete olmanın bütün niteliklerini taşıyanlar çoğunlukta.
Onlar, demokrasinin, çoksesliliğin, basın özgürlüğünün eksenini teşkil ediyor. Her biri gazeteciliğin gerçek okulu olarak yarınların meslektaşlarını yetiştiriyorlar.
İstisna olarak içlerinde, yalnızca resmi ilan almak için veya silah olarak çıkanlar var. Bunların varlığı düzeyli, yetenekli, ciddi gazete ve gazetecilere karşı haksızlık olsa gerek...
Elbette Anadolu basınının haber verme temel işlevinin yanında: bilgilendirme, eğitim, kültür aktarımı, hoşça vakit geçirme, denetleme, karar verme süreçlerine katkı, fikir üretme, yol gösterme gibi son derece önemli görevleri işlevleri bulunuyor.
Yerel demokrasinin hayata geçişi, sivil toplumun işlerlik kazanması, üniversite ve bürokrasinin toplumla buluşması, şehirlerin halkarının savunulması, genç kalemlerin yetişmesi gibi pek çok hizmetler de yerel basının işlevleri arasında sayabiliriz.
Gazetelerimiz vazgeçilemez kamu hizmetini yerine getirirken varlıklarını sürdürmeleri için, resmi ilan gelirlerine ihtiyaçları bulunduğu...
Basın İlan Kurumu aracılığıyla verilmekte olan resmi ilan ve reklamlar özellikle yerel basının ekonomik özgürlüğünde vazgeçilmez kaynak. Can suyu...
Son bir yılda girdilerin ciddi oranda artmış olmasına karşın gelirler önemli azalmalar oldu. Gazete maliyetlerinde 2017 yılı içinde yüzde yirmi civarında artış olmasına karşın, 2017 yılı içinde resmi ilen fiyat tarifesinde artış gerçekleşmedi.
Umuyorum 2018 yılı için telafi edilir bir tarife gerçekleşir.
Öte yandan İlandan kaçınma, ilanları birleştirme, işleri bölme, tahtaya asma, ilanları küçültme, doğrudan alım vb. yollarla resmi ilanlardan kaçınma yöntemleri uygulanmakta. Bunlara karşı acil tedbir alınması gerekiyor.
Yerel basın, yerel demokrasinin hayata geçmesinin en büyük etkenlerinden olduğu kuşkusuz.
Resmi İlanı gereksiz, ilan parasını israf gören zihniyet için bir gerçeğin altını çizmek gerekiyor: Onların siyaset kurumuna, yerel yönetimlere sivil toplum, bürokrasi ve üniversitelere verdiği haber desteği reklam eşdeğerleri ile kıyaslandığında resmi ilan gelirlerinden onlarca kat daha fazla...
Elbette, yerel basınımızın yalnızca resmi ilânlarla hayatiyetini devam ettirmesi son derece zor...
Resmi ilân kader olmamalı.
Gazeteler ilan ve reklam yayınından umulan amacı sağlayacak kaliteye ve okuyucuya ulaşması halinde, kamu kuruluşlarının reklamlarıyla birlikte özel kişi ve kuruluşların da reklam harcamalarından pay alacakları kesin.
Televizyon ve dijital mecralarla karşı karşıya kaldığı dezavantajlı durumu aşmaya dönük stratejiler geliştirmesi gerekiyor.
Yazılı basın, haber portallarını da sinerji oluşturacak şekilde devreye almalı, arka plan haberciliği ile yorum sahasında kendini güçlendirmeli.
Yüzölçümü artmış, nitelikli elemanların çalıştığı, ulusal ve yerel haberlere, yorumlara ağırlık kazandıran, bölgesinin sanatlarına; edebiyat, folklor ürünlerine yer veren, yerel spor, turizm, tarih, kültür konularında bilgilendirici, özendirici, görünüşü, içeriği cazip yerel basın daha çok okunacaktır.
Okunan gazeteye de özel ilân ve reklam kendi kendine gelecektir. Yani gazete okunursa, gazete sahibinin ilan için boyun bükmesine gerek kalmayacaktır.
Öyle ki, yapısal sorunlarını aşamayan, ekonomik olarak tıkanan gazetelerin yurdun dört bir yanında kapanmakta olduğu gözleniyor.
